Hôm nay trong tiết mục phóng sự từ Việt Nam, thông tín viên SB-TN gửi ra bản tin về tình trạng dân tình điêu đứng vì các nhà máy thủy điện trong nước. Mời quý vị theo dõi trong phóng sự... (video insert)

Những hình ảnh ngập lụt mà quý vị đang theo dõi, không phải là do thiên tai mà do sai lầm của các nhà máy thủy điện ở Việt Nam xã nước, làm khốn khổ dân tình trong vùng. Ðứng đầu là hệ thống thủy điện ở tỉnh Phú Yên, nơi đang gây ảnh hưởng trầm trọng đến môi trường sinh thái và đời sống dân sinh. Tỉnh Phú Yên có 3 công trình thủy điện là Krông HõNăng, sông Ba Hạ và sông Hinh. Ðiều đáng nói là để xây dựng hồ thủy điện, đã có hàng ngàn hecta đất nông nghiệp của người dân bị giải tỏa. Thủy điện sông Hinh hoạt động hơn 10 năm nay nhưng vẫn không thể giải quyết định canh cho người dân các xã EaTrol, Sông Hinh, Ðức Bình Ðông do bị mất gần 1000 hecta đất sản xuất. Khu tái định cư buôn Mùi, xã EaTrol phải di dời 198 nhà, nhưng có đến 31 gia đình không còn đất canh tác, nhà cầm quyền địa phương phải thường xuyên cứu đói.

Người dân trong vùng quy hoạch thủy điện khó khăn hơn nhiều so với trước đây vì mất đất sản xuất, theo lời ông Trần Thơ Ấu là Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Sông Hinh buồn bực nói. Ngoài ra hàng chục vạn dân sống ở vùng hạ lưu cũng lâm vào cảnh khó khăn, do thủy điện xả nước vào mùa lụt, khô kiệt nước sản xuất, sinh hoạt vào mùa nắng. Khi xây dựng, các cán bộ nhà nước trong ngành xây dựng thủy điện đã vẽ lên một bức tranh tuyệt vời, nhưng giờ trở thành xám xịt. Càng có nhiều công trình thủy điện thì tình trạng khô hạn vùng hạ lưu càng trở nên trầm trọng, theo lời bà Ðặng Thị Lành là Phó Chi cục Thủy lợi tỉnh Phú Yên khẳng định. Sau khi các nhà máy thủy điện chặn dòng, nhiều đoạn trên hai con sông Hinh, sông Ba đã chết do các nhà máy không ôtrả nướcọ đúng quy định. Ông Chế Bá Hùng, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Yên, nói đối với các nhà máy thủy điện, giữ nước làà giữ tiền, xả nước là mất tiền nên họ không tuân thủ quy địnhọ.

Trong khi đó ông Ðặng Văn Tuần thừa nhận chỉ trả nước về sông những khi cần thiết. Thực tế cho thấy dọc sông Ba ở hạ lưu chỉ trừ những ngày lũ, còn lại trơ ra nhiều bãi cát mênh mông, thảm thực vật hai bên dòng sông cũng không còn xanh tốt như trước đây. Nguy cơ sa mạc hóa càng được đẩy nhanh khi một diện tích lớn rừng bị mất, trong khi việc trồng lại rừng theo quy định không được các chủ đầu tư nhà máy thủy điện quan tâm. Ðể xây dựng 3 nhà máy thủy điện, đã có khoảng 3600 hecta rừng bị mất, trong đó có nhiều diện tích rừng đầu nguồn, rừng đặc dụng. Ông Nguyễn Thái Học, Phó chuyên trách đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Yên, nhìn nhận việc xây dựng các thủy điện không phủ nhận mặt lợi là có thêm nguồn điện nhưng đã ảnh hưởng không tốt đến đời sống người dân và môi trường sinh thái. Ðoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Yên mới đây đã tiến hành lập biên bản về việc Nhà máy Thủy điện Krông Hơ-Năng thuộc Chi nhánh Công ty Cổ phần Sông Ba Hạ không hợp tác khi đoàn tiến hành giám sát hoạt động nhà máy.

Theo biên bản, mặc dù đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Yên gửi toàn bộ các quyết định và kế hoạch giám sát theo yêu cầu của phía nhà máy nhưng khi đoàn đến đã không có lãnh đạo của nhà máy này. Nhân viên nhà máy cho biết họ không có thẩm quyền để hợp tác giám sát.(SBTN)

{nl}{nl}{nl}