Tin Hoa Thịnh Ðốn - Phó Phụ tá ngoại trưởng Joseph Yun trong một cuộc phỏng vấn dành cho đài VOA đã cho rằng Hoa Kỳ đang mạnh mẽ tăng cường hợp tác với các quốc gia châu Á nhằm duy trì ảnh hưởng ở khu vực này, mà theo đó Việt Nam đóng vai trò quan trọng ở châu Á. Ðây là một đất nước nằm giữa khu vực gọi là Ðông Bắc Á và Ðông Nam Á. Việt Nam cũng có đường lãnh hải dài và chung đường biên giới trên bộ với Trung Cộng, Lào hay Campuchia và nằm ở một vị trí chiến lược.

Ngoài ra, quốc gia này cũng ở vị trí trung tâm của các hoạt động kinh tế diễn ra khắp châu Á nên sẽ hưởng lợi từ sự trỗi dậy của các nước lớn ở khu vực này cũng như đóng vai trò hữu ích giữa các nước thuộc vùng Ðông Nam Á và Ðông Bắc Á. Về mối quan hệ giữa hai nước, ông Yun nói nhân quyền vẫn là một vấn đề gây trở ngại giữa hai nước, vì đây là một cột trụ rất quan trọng trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ. Song hành cùng với yếu tố đó còn là dân chủ, sự tôn trọng và công nhận đối lập chính trị. Ðây là vấn đề Hoa Kỳ không chỉ nêu lên đối với riêng Việt Nam mà còn với các nước khác trên thế giới. Ðó là lý do tại sao Hoa Kỳ tham gia các cuộc đối thoại về nhân quyền với Việt Nam. Ông Yun nhấn mạnh chuyện đối thoại về nhân quyền không phải là điều gì đó bất thường. Ðó là một cột trụ trong chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ và đây là điều không thể bỏ qua.

Hiện có các tù nhân chính trị ở Việt Nam và Hoa Kỳ cho rằng nước này cần phải cởi mở hơn. Ngoài ra còn có quan ngại về chuyện tự do thờ phượng nữa tại đây. Vậy nên có thể nói nếu quan hệ cải thiện, thấu hiểu nhau hơn cũng như thực thi tốt hơn về nhân quyền, quyền hoạt động chính trị và không còn tù nhân chính trị thì lúc đó quan hệ song phương sẽ tốt hơn và sâu sắc hơn.

Về vấn đề biển Ðông, trong cuộc phỏng vấn ông Joseph Yun nói nếu xảy ra tình trạng căng thẳng ở biển Nam Trung Hoa, không chỉ có thương mại mà còn cả việc khai thác các tài nguyên thiên nhiên như dầu khí, hay hải sản sẽ bị ảnh hưởng. Theo ông, mục tiêu của Hoa Kỳ là muốn nhấn mạnh rằng nếu có các tuyên bố trái ngược về chủ quyền các hòn đảo, các tranh chấp này cần phải được thảo luận tại một diễn đàn đa phương để giải quyết thông qua đường lối ngoại giao, không gây căng thẳng và tránh gây xung đột bạo lực. Thế nhưng Trung cộng đã giận dữ phản ứng trước tuyên bố của bà Clinton hồi tháng Bảy vừa qua tại Hà Nội rằng Hoa Kỳ coi việc giải quyết hòa bình tranh chấp ở biển Ðông là quyền lợi quốc gia. Ông Yun nói dù Trung cộng có muốn gì đi chăng nữa, thì vấn đề này sẽ được tiếp tục đưa ra thảo luận tại Diễn đàn An ninh Khu vực và các hội nghị sau đó. Ông tin rằng việc Hoa Kỳ đề cập tới chủ đề này đã dẫn tới các cuộc họp mang tính đa phương và theo đuổi đường lối giải quyết ngoại giao, và đây là cách thức nên được dùng để giải quyết vấn đề.

Hoa Kỳ đã nêu lên một vấn đề gây quan ngại và các bên phản ứng bằng cách tổ chức các cuộc họp sau đó, ông nghĩ đấy là một dấu hiệu tuyệt vời. Mới đây, hãng tin AP của Hoa Kỳ nhận định rằng việc Trung Cộng cương quyết khẳng định chủ quyền lãnh hải đối với vùng biển Nam Trung Hoa và cả vùng biển Ðông Trung Hoa đã khiến các nước trong vùng xích lại gần hơn với Washington, ông Yun nhận định rằng Hoa Kỳ muốn có quan hệ tốt đẹp với các nước ASEAN cũng như với cả Trung Cộng nữa, vì Hoa Kỳ cũng muốn phát triển và tăng cường vị thế ở Ðông Nam Á, mà minh chứng là Ngoại trưởng Hillary Clinton đã tới đây sáu lần trong vòng hai năm qua, còn Tổng thống Obama cũng đã công du khu vực hai lần.(SBTN)

{nl}{nl}