Chiều ngày 18/8 tại Quốc hội Hoa Kỳ diễn ra một buổi điều trần trước Ủy Hội Nhân quyền Tom Lantos về tình hình tự do tôn giáo ở Việt Nam, đặc biệt nhấn mạnh tới các diễn biến tại giáo xứ Cồn Dầu, Ðà Nẵng, liên quan tới những tố cáo về việc chính quyền địa phương đàn áp, ngăn chặn đám tang của cụ Maria Ðặng Thị Tân, đánh đập nhiều người bị thương và gây ra cái chết của ông Nguyễn Năm, đồng thời bắt giam nhiều cư dân địa phương trong vụ tranh chấp đất đai ở nghĩa trang Cồn Dầu. Tham gia buổi điều trần ngoài các dân biểu Liên bang Hoa Kỳ như Cao Quang Ánh, Chris Smith, và Frank Wolf còn có một số người thân của các nạn nhân ở Cồn Dầu, cùng đại diện một số tổ chức bảo vệ nhân quyền quốc tế. Trong cuộc trao đổi với Trà Mi trước khi buổi điều trần diễn ra, dân biểu Cao Quang Ánh cho biết thêm chi tiết:
Dân biểu Cao Quang Ánh: Chúng tôi sẽ có một buổi điều trần về vụ Cồn Dầu. Trong buổi này, chúng tôi sẽ xem xét xem vụ Cồn Dầu xảy ra làm sao, hành động của chính quyền cộng sản Việt Nam đối với tự do tôn giáo thế nào, và tất cả vấn đề liên hệ tới tự do tôn giáo, tự do nhân quyền tại Việt Nam.
VOA: Riêng trong phần trình bày của mình, ông sẽ nhấn mạnh tới những điểm nào, thưa ông?
Dân biểu Cao Quang Ánh: Thứ nhất tôi sẽ nhấn mạnh về những sự vi phạm của cộng sản Việt Nam về tự do tôn giáo và việc chính phủ Mỹ có thể đóng góp và làm sao có thể áp lực Việt Nam thay đổi theo một đường hướng tốt đẹp hơn về vấn đề tự do tôn giáo trong nước Việt Nam.
VOA: Những vụ căng thẳng đất đai tại Việt Nam không phải là hiếm thấy, như vụ Bắc Giang, hay những vụ có liên quan tới Giáo hội Công giáo như vụ Thái Hà, An Bằng, hay Ðồng Chiêm…nhưng vì sao đặc biệt lại có buổi điều trần tại Quốc hội Hoa Kỳ về vụ việc ở Cồn Dầu, thưa ông?
Dân biểu Cao Quang Ánh: Nói chung, vụ Cồn Dầu là một trong những sự vi phạm của chính quyền Việt Nam. Chắc chắn chúng tôi cũng sẽ nêu ra những vụ việc như vụ Ðồng Chiêm, Bát Nhã, và tại những khu vực khác. Buổi điều trần này không phải về Cồn Dầu không, nhưng vì tình trạng mới xảy ra ở Cồn Dầu nên đó là một trong những vấn đề hiện tại mà chúng tôi phải chú ý tới. Nói chung, mục đích chính là để chúng tôi có thể hiểu biết thêm về những hành động của chính quyền Việt Nam ảnh hưởng tới tự do tôn giáo tại Việt Nam trong 2, 3 năm qua.
VOA: Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam hồi đầu tháng 5 khẳng định xung đột tại Cồn Dầu không liên quan tới tôn giáo, và những tin tức về việc chính quyền đàn áp, đánh đập dân là sai sự thật..
Dân biểu Cao Quang Ánh: Họ luôn luôn đưa ra những phát biểu như vậy. Tuy nhiên, về những hành động của chính quyền Việt Nam 3-4 năm qua, riêng tôi thấy rõ là tất cả những hành động của họ đều liên hệ tới việc đàn áp tôn giáo. Và chúng tôi sẽ nhấn mạnh về những vi phạm này.
VOA: Các lý do đưa ra để thuyết phục rằng những điều ông lên án là đúng sự thật để kêu gọi chính quyền Hoa Kỳ phải can thiệp vào vụ Cồn Dầu là gì, thưa ông?
Dân biểu Cao Quang Ánh: Hai, ba năm nay chúng tôi có theo dõi về các hành động của cộng sản Việt Nam, nhận thấy những sự vi phạm về tự do tôn giáo càng ngày càng tệ. Cho nên chúng tôi vẫn tiếp tục áp lực Bộ Ngoại giao Mỹ đưa Việt Nam vào lại danh sách CPC (Các nước cần đặc biệt quan tâm về tự do tôn giáo) để buộc Việt Nam phải cải tổ những việc làm của họ đối với tự do tôn giáo, tự do nhân quyền.
VOA: Ðại sứ Mỹ tại Việt Nam, ông Michael Michalak, xem vụ Cồn Dầu là chuyện tranh chấp đất đai nội bộ của Việt Nam không liên quan tới vấn đề tự do tôn giáo, và từ chối can thiệp. Ý kiến của ông ra sao?
Dân biểu Cao Quang Ánh: Nói chung, đối với Bộ Ngoại giao họ có những việc làm riêng của họ. Ðường hướng của Ngoại trưởng Clinton và Tổng thống Obama có thể liên hệ tới những vấn đề khác. Nhưng đối với chúng tôi, những người trong Quốc hội Hoa Kỳ, việc làm của chúng tôi là cần phải tìm hiểu mọi sự đã xảy ra ở Cồn Dầu. Và nếu chúng tôi có thể làm được những gì để thúc đẩy Việt Nam phải thay đổi tự do tôn giáo, tự do nhân quyền thì chúng tôi sẽ tiếp tục làm những việc đó.
VOA: Làm thế nào để chứng minh rằng vụ việc này có liên quan tới quyền tự do tôn giáo, thưa dân biểu Cao?
Dân biểu Cao Quang Ánh: Những sự xảy ra ở Cồn Dầu cũng như ở Bát Nhã hay Ðồng Chiêm, nếu chúng ta theo dõi những diễn tiến đã xảy ra trong 2, 3 năm qua sẽ thấy rằng đây là những hình thức lập đi lập lại mà cộng sản Việt Nam đã làm. Ðây là những bằng chứng, những hành động rõ ràng cho thấy chính quyền Việt Nam có những việc làm càng ngày càng tệ, chứ họ không chú ý tới quyền tự do tôn giáo của dân chúng ở trong nước Việt Nam.
VOA: Ông kỳ vọng gì sau buổi điều trần này và các bước tiếp sau đó sẽ như thế nào?
Dân biểu Cao Quang Ánh: Chúng tôi muốn qua buổi điều trần này thành lập những đường hướng cho những năm tới. Cho nên, đây là những bước mà chúng tôi cần phải tiếp tục tiến hành nếu chúng tôi có đủ những bằng chứng, có đủ những điều kiện để đẩy các đạo luật như Ðạo luật Tự do-Nhân quyền cho Việt Nam và những đạo luật khác mà chúng tôi đang tiếp tục vận động trong Quốc hội Hoa Kỳ đối với Bộ Ngoại giao.
VOA: Xin chân thành cảm ơn dân biểu Cao Quang Ánh đã dành cho chúng tôi cuộc trao đổi này.
Dân biểu Cao Quang Ánh: Vâng, xin cảm ơn chị.
Trà Mi / VOA
{nl}{nl}