{nl}
Phong{nl}trào cải cách đang vùn vụt tiến tới, đỉnh ngọn lửa đấu tranh đang ngùn{nl}ngụt bốc lên như hoả diệm sơn, thì đùng một cái nó khựng lại. Nguyên{nl}nhân tại đâu ?

Nhà nước thì gọi giai đoạn này là “sửa sai”.{nl}Nói đến sửa sai thì tất nhiên có sai lầm. Có sai lầm không? Ðảng thì{nl}không thể sai lầm được. Nhưng Ðảng đã khéo dự phòng, chọn “con dê gánh{nl}tội” đó là ông Trường Chinh. Ông là nhân vật bí ẩn, trước nay có ra{nl}trước công chúng bao giờ? Ai biết mặt ông, mà chỉ biết tên. Tha hồ mà{nl}đổ tội cho ông. Ông chẳng sao cả, vì ông đúng như một nhân vật “vô hình{nl}vô tượng”.

Sai ở chỗ nào? “Nhất Ðội nhì Trời”. Mọi khi đúng{nl}sai, tốt xấu là do ông Trời phân định. Bây giờ Ðội ở trên cả ông Trời,{nl}thì Ðội còn có khả năng phân định giỏi hơn ông Trời chứ?

Có{nl}một cái sức bí nhiệm không ai lường được, như những cơn sóng ngầm trong{nl}lòng quần chúng, làm vỡ đê điều lúc nào không biết. Nó như thanh gươm{nl}hai lưỡi, chém người khác, rồi lại quay lại chém người sử dụng nó, một{nl}cách bất ngờ. Bởi đó mà có những nhà độc tài, những nhà cầm quyền hét{nl}ra lửa, bị quật ngã lúc nào không biết.

Phong trào cải cách đang{nl}quay mũi dùi căm thù vào địch thù của giai cấp vô sản, thì không hiểu{nl}tại sao mũi dùi căm thù lại quay trở lại chĩa vào những người đang lái{nl}nó. Những anh Ðội nhất Trời nhì hôm nào còn dương oai tác quái, hùng hổ{nl}hơn Trời. Con Trời mà miệng thét ra lửa, thế mà nay bỗng dưng biến đâu{nl}mất, như những bóng ma không ai còn trông thấy, những anh cốt cán hôm{nl}nào mặt còn rắn như đanh, tay cứng như sắt, nay cũng nhũn như con chi{nl}chi. Sức mạnh nào đã làm thay đổi đến thế?

Ðó chỉ là quy luật tự{nl}nhiên: ác giả ác báo. Nhưng nhà nước đã đưa ra phương thế để chữa cháy:{nl}Chính sách “sửa sai”, đó là gáo nước lạnh đổ vào nồi nước sôi. Họ khiêm{nl}tốn nhận có sai thật!

Ðây là những sai lầm: một số người đưa lên{nl}địa chủ một cách vô lý, phải hạ thành phần cho họ. Một số khác bị tịch{nl}thu nhà cửa bừa bãi, rồi chia cho người khác, phải trả lại như cũ, đại{nl}loại sửa sai là thế.

Nhưng các trường hợp sai sót con số chẳng{nl}là bao đối với những đảo lộn long trời lở đất và những cái sửa lại đó{nl}không đáng kể đối với một xã hội đã bị thương tổn đến gốc rễ.

Nhưng{nl}các lỗi lầm, theo thái độ quần chúng, xem ra không phải là về việc nhận{nl}định không đúng về ai là địa chủ, hoặc tịch thu nhầm về ruộng đất.{nl}Những sai lầm phải được xem xét theo thái độ hờn ghét của quần chúng{nl}chĩa mũi dùi vào ai.

Không hiểu tại sao khi vừa nghe nói có{nl}việc sửa sai, thì bọn cán bộ cải cách biến đâu hết. Họ là những ân nhân{nl}của người không có ruộng cầy, và những người này phải biết ơn những kẻ{nl}đã đem lại ruộng cầy cho mình, và đáng lẽ phải có một cuộc đại liên{nl}hoan, mừng cải cách ruộng đất thành công mới phải chứ?