Tin tổng hợp - Ba bản công điện của Tòa Ðại Sứ Mỹ năm 2010 ngay sau khi xảy ra vụ đàn áp Công Giáo ở Ðồng Chiêm, cho thấy phía Mỹ đánh giá hành xử của nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam như côn đồ. Vụ Ðồng Chiêm được xem là quan trọng tới mức đại diện Bộ Ngoại Giao Mỹ qua Việt Nam đã tiếp tục nhắc lại. Bản công điện của Tòa Ðại Sứ Mỹ ngày 12 tháng 1 năm 2010 vừa được Wikileaks tiết lộ, cho thấy Tòa Ðại Sứ Mỹ bày tỏ sự lo ngại về hành động đàn áp Công Giáo ở Ðồng Chiêm. Các nguồn tin đáng tin cậy nói Công an đã dùng lựu đạn cay để giải tán giáo dân và đến 12 người bị thương. Giáo phận ở Hà Nội gọi việc triệt phá Thánh giá là phạm thánh và mô tả hành động đàn áp giáo dân là hành động man rợ và bất nhân. Nhà cầm quyền địa phương và Bộ Công An thì nói giáo xứ Ðồng Chiêm đã vi phạm pháp luật khi dựng Thánh giá trên đất công nên họ có quyền thi hành pháp luật, cũng như chối không có dùng bạo lực đàn áp giáo dân.

Bức công điện nói tùy viên chính trị của Tòa Ðại Sứ Mỹ nói với cầm quyền Việt Nam là họ có tin tức đáng tin cậy là công an đã dùng bạo lực và khuyến cáo nhà cầm quyền Hà Nội đừng nên làm phức tạp thêm cho các nỗ lực thúc đẩy mối quan hệ giữa hai nước. Ðại sứ Mỹ lập lại điều này khi ăn trưa với Thứ trưởng Bộ Công An Cộng sản Việt Nam ngày 13 tháng Giêng. Bức công điện viết: Vào khoảng 2 giờ sáng ngày 6 tháng Giêng năm 2010, từ 600 đến 1000 công an, an ninh, và côn đồ địa phương, một số võ trang với súng, gậy, lựu đạn cay, chó của cảnh sát, vây các giáo xứ Nghĩa Ái, Túy Hiền và Ðồng Chiêm. Chúng chận đường lên Núi Thờ gần xã An Phú thuộc huyện Mỹ Ðức, Hà Nội và bắt đầu triệt hạ Thánh Giá. Giáo dân Ðồng Chiêm yêu cầu lực lượng công an ngừng lại nhưng không được.

Nhóm người này được công điện gọi chung là công an, an ninh và cá nhân có vũ trang đã quây quanh chân núi và bắn lựu đạn cay vào một số giáo dân. Khoảng 12 giáo dân bị đánh trong đó 2 người bị thương nặng phải đi bệnh viện. Tòa Tổng Giám Mục Hà Nội ra bản tuyên bố xác định là chủ ngọn núi và gọi hành vi triệt hạ Thánh Giá là một hành động phạm thánh. Ngày 8 tháng Giêng, công điện nói 10 giám mục ở miền Bắc ra bản tuyên bố gọi việc triệt hạ Thánh giá và đàn áp giáo dân là hai cách của chính sách mà nhà cầm quyền sử dụng để giải quyết các tranh chấp tôn giáo.

Cũng ngày hôm đó, Ủy Ban Nhân Dân huyện Mỹ Ðức phản bác lại là Thánh giá đã được xây dựng bất hợp pháp từ tháng 3 năm 2009. Bộ Công An gọi điện thoại mời Tùy viên Chính Trị Tòa Ðại Sứ Mỹ gặp Ðại Tá Châu. Cuộc gặp mặt diễn ra 4 ngày sau vụ Ðồng Chiêm, Ðại Tá Châu muốn đính chính các tin tức loan truyền tại Việt Nam và hải ngoại qua các nguồn thông tin nhằm vu cáo nhà cầm quyền và thành tích cải thiện tự do tôn giáo ở Việt Nam. Nhân vật này không tự nói, mà đọc một tờ giấy mà đương sự đã được lãnh đạo Bộ Công An thông qua, nói giáo xứ Ðồng Chiêm đã dựng Thánh giá hồi tháng 3 năm 2009 với sự yểm trợ của Giáo Hội Công Giáo trên đất thuộc thẩm quyền địa phương, và hành vi trái phép này vi phạm các luật lệ của Việt Nam, trong lúc linh mục địa phương đã cầm đầu hàng trăm tu sĩ, nữ tu, giáo dân chống nhà cầm quyền địa phương và nhà cầm quyền không dùng bạo lực để giải tán, chỉ có 2 người bị thương nhẹ mà lại là hậu quả của sự xô xát giữa những người đó và người đứng xem.

Bản công điện kết luận là không tin những lời Ðại Tá Châu nói công an không dùng bạo lực cũng như không gây thương tích cho giáo dân. Tuy nhiên bản công điện nói ở lúc này còn sớm để biết chắc vụ việc Ðồng Chiêm là tôn giáo hay tranh chấp đất đai, nhưng cách thức giải quyết vụ việc của nhà cầm quyền, từ Bát Nhã đến Ðồng Chiêm đều có tính cách côn đồ, đe dọa và làm lu mờ các tiến bộ đã đạt được ở những lãnh vực tự do tôn giáo quốc tế khác.(SBTN)