Tin tổng hợp - Tài liệu chính thức của Census 2010 vừa được công bố cho thấy một cộng đồng gốc Việt năng động, trẻ hơn tuổi trung bình toàn quốc, và lớn hàng thứ tư trong số di dân gốc Á tại Hoa Kỳ. Mặc dầu tốc độ gia tăng dân số gốc Việt chậm lại trong 10 năm qua, cộng đồng này nói tiếng mẹ đẻ ở nhà nhiều hơn các sắc dân khác. Trong 10 năm, dân số gốc Việt tăng gần nửa triệu người, và ngay tại thời điểm này, tổng số người mang họ Việt Nam tại Hoa Kỳ là 1,548,449. Báo Người Việt đã đăng bài tổng kết về thống kê dân số 2010 theo đó 10 quận có cộng đồng gốc Việt lớn nhất Hoa Kỳ, cả 3 quận đứng đầu đều thuộc về tiểu bang California.

Như vậy trong vòng một thập niên, từ năm 2000 đến 2010, cộng đồng gốc Việt tại Hoa Kỳ tăng thêm 425,921 người, tương đương 38%. Và cộng đồng Việt trở thành sắc dân châu Á đông thứ tư tại Hoa Kỳ, sau Trung Hoa gần 3.5 triệu, Ấn Ðộ gần 3 triệu và Phi Luật Tân 2.5 triệu, nhưng xếp trên người Triều Tiên 1.4 triệu, Nhật Bản 763 ngàn và tổng số các sắc dân Á châu khác là 2.1 triệu người. Khoảng 3/4 người Mỹ gốc Việt tập trung ở 10 tiểu bang; với tiểu bang đông nhất là California. Ðứng thứ nhì là Texas, thứ ba là tiểu bang Washington. Mười tiểu bang đông dân gốc Việt nhất bao gồm: California 581,000; Texas 210,000; Washington 67,000; Florida 58,000; Virginia 54,000; Georgia 45,000; Massachusetts 43,000; Pennsylvania 39,000; New York 29,000; và Louisiana 28,000 người.

Tính theo các khu vực đô thị thì vùng Los Angeles, Long Beach, Santa Ana đông dân Việt Nam nhất, với 271,000 người. Kế đến là vùng San Jose Sunnyvale, Santa Clara với 126,000 người; vùng Houston, Sugar Land và Baytown với 104,000 người; Dallas, Fort Worth, Arlington với 72,000 người; và Washington DC, Arlington, Alexandria 59,000 người. Các mức tăng của người Việt ở các tiểu bang nói trên đều tăng trên 2 con số trong 1 năm, mức tăng cao nhất là Florida đã tăng đến 76% trong 10 năm qua. Tổng cộng từ 2000 đến 2010, cộng đồng gốc Việt tăng 37.9% dân số, thấp hơn các sắc dân gốc Á khác. Xếp theo thành phố, và theo con số tuyệt đối, các thành phố đông dân gốc Việt nhất bao gồm: San Jose 100,000 người; Garden Grove 47,000 người; Westminster 36,000 người; Houston 35,000 người; và San Diego 33,000.

Tuy nhiên xếp theo tỷ lệ gốc Việt so với cư dân toàn thành phố thì nơi có người Việt dông nhất là thị trấn Midway, California, với 41% cư dân gốc Việt. Thị trấn Midway không có quy chế thành phố, và vì thế không có cơ cấu chính quyền riêng. Ðứng sau thị trấn Midway là các thành phố khác cũng thuộc California: Westminster 40%; Garden Grove 27.7%; Fountain Valley 21%. Thành phố Morrow City, thuộc tiểu bang Georgia, có tỷ lệ gốc Việt khá cao là 20%. Từ thập niên 70 đến thập niên 90, dân số gốc Việt tại Hoa Kỳ tăng nhanh đáng kể, một phần do làn sóng di dân cao. Kể từ năm 2000, nhịp gia tăng dân số gốc Việt bắt đầu chậm lại ở mức 38%.

Về ngôn ngữ, so với các cộng đồng khác, di dân gốc Việt có tỷ lệ sử dụng tiếng mẹ đẻ ở nhà tăng mạnh nhất 511%, tính từ năm 1980 đến 2007. Về tuổi tác, tuổi trung bình của cộng đồng gốc Việt là 35.4, so với 35.7 của các sắc dân Á Châu, và 36.8 của toàn quốc Hoa Kỳ. Trong tổng số gần 1.6 triệu người Việt hiện đang ở Mỹ, giới trẻ 17 tuổi trở xuống chiếm 26%, so với 44% của cộng đồng người Hmong, 28% của người Cam Bốt, và 27% của người Lào, và so với 20% của toàn quốc. Người gốc Việt trên 65 tuổi tại Hoa Kỳ chiếm 8% so với cộng đồng già nhất là Nhật Bản 22% và so với 13% trên toàn quốc. Về gia cảnh, 57% người gốc Việt có gia đình, 31% chưa bao giờ lập gia đình, khoảng 7% ly dị, 1% ly thân, và 4% góa vợ hoặc chồng. 22% người Mỹ gốc Việt được sinh ra tại Mỹ; số còn lại sinh ra bên ngoài nước Mỹ.

Về mặt kinh tế, số gia đình gốc Việt sống dưới mức nghèo khó chiếm 12%, so với 25% của người Hmong nghèo nhất, và 10% của toàn quốc. Mức nghèo khó năm 2011 do chính quyền liên bang ấn định cho một gia đình 4 người là lợi tức dưới $22,350 một năm. Gia đình trung bình của người Việt có 4 người và lợi tức trung bình $59,000 một năm so với $47,000 của người Hmong thấp nhất, $99,000 của người Ấn Ðộ cao nhất, và $62,000 của toàn quốc. Tỷ lệ người gốc Việt trên 16 tuổi có công ăn việc làm là 67%, đứng hàng thứ Tư trong cộng đồng di dân Á Châu, và cao hơn tỷ lệ toàn quốc, 65%. Khoảng 65% gia đình gốc Việt làm chủ căn nhà mình đang ở, ngang với cộng đồng người Phi Luật Tân so với 48% của người Hmong và 66% của toàn quốc. Số cơ sở thương mại do người Việt làm chủ tăng 56% từ năm 2002 đến nay so với 40% của các sắc dân Á Châu khác. Số cơ sở thương mại của người gốc Việt lên tới 229,000, tương đương 15% của toàn bộ di dân gốc Á, với doanh thu $28.8 tỷ một năm.

Gần 30,000 trong số những cơ sở thương mại này là các công ty tạo ra công ăn việc làm, mướn tổng cộng 166 ngàn nhân viên, với doanh thu $21 tỷ trong năm 2007, tăng 82% so với năm 2002. Gần 67% cơ sở thương mại của người gốc Việt thuộc ngành bảo trì, sửa chữa, dịch vụ cá nhân, giặt giũ và bán lẻ, chiếm con số cao nhất trong nhóm di dân Á Châu.

Về việc thực thi quyền công dân, nhìn chung người Mỹ gốc Á ghi danh đi bầu và thực sự đi bầu ít hơn người dân bản xứ. Census 2010 trích thống kê của Current Population Survey CPS công bố năm 2008 cho thấy tỷ lệ di dân gốc Á ở tuổi đi bầu khá thấp ở mức 55% so với 71% của toàn quốc. Ðã thế chỉ có 48% người ở tuổi này ghi danh đi bầu, so với 64% của toàn quốc. Cũng theo tài liệu này, người nhập tịch Hoa Kỳ gốc Á ghi danh đi bầu đông hơn những người gốc Á sinh ra ở Mỹ.

Còn theo dữ liệu của ACS cho thời gian từ 2007 đến 2009, khoảng 68% di dân gốc Việt được sinh ra ở ngoài đất nước Hoa Kỳ, trong đó 73% đã có quốc tịch Mỹ. Nhìn một cách tổng quát, cộng đồng gốc Việt tại Hoa Kỳ tương đối trẻ, xét về tuổi 35.4, tỷ lệ giới trẻ từ 17 tuổi trở xuống 26%, và tỷ lệ người 65 tuổi trở lên 8%, so với các con số tương ứng 36.8, 20% và 13% cho toàn quốc. Với khuynh hướng gia đình, người gốc Việt có tỷ lệ ly dị 6%, thấp hơn tỷ lệ chung toàn quốc 11%, và đơn vị gia đình 3.9 người cho mỗi gia đình cũng đông hơn tỷ số trung bình toàn quốc, 3.1. Về đời sống kinh tế, cộng đồng gốc Việt có mức lợi tức trung bình hàng năm hơi thấp $59,000 so với $62,000 toàn quốc. Tuy nhiên tỷ lệ người gốc Việt làm chủ căn nhà mình đang ở là 65% so với 66% của toàn quốc cho thấy tính cần kiệm và quan điểm an cư lạc nghiệp của cộng đồng chúng ta.(SBTN)

{nl}{nl}{nl}