Tin tổng hợp - Tình hình biển Ðông trong tuần này có vẻ lắng dịu về mặt ngoại giao, nhưng công luận người Việt chú ý tới phản ứng của Trung Cộng sau khi Thượng Viện Hoa Kỳ thông qua nghị quyết về những biến cố tại biển Ðông trong thời gian gần đây. Cùng được chú ý tới là lập trường của Mỹ và Trung Cộng trong vòng đầu cuộc đối thoại song phương thường niên tại Hawaii, cùng với hoạt động của hải quân Hoa Kỳ trong hải phận Ðông sóng gió.

Thượng viện Mỹ hôm đầu tuần đã thông qua nghị quyết liên quan đến việc Trung Cộng sử dụng vũ lực trong khu vực tranh chấp ở biển Ðông cũng như quyền tự do lưu thông. Thượng Viện Hoa Kỳ kêu gọi các bên liên quan giải quyết tranh chấp qua một tiến trình đa phương và hòa bình. Ðặc biệt nghị quyết nhấn mạnh rằng những hoạt động thường xuyên của hải quân Hoa Kỳ mới có thể bảo đảm quyền tự do lưu thông trong hải phận và không phận biển Ðông. Ðiều đó xác định sự hiện diện quân sự thường xuyên của Hoa Kỳ trong khu vực trọng yếu này tại Ðông Nam Á.

Tuy nhiên các quan sát viên cho rằng nếu xảy ra tranh chấp giữa Trung cộng và Việt Nam, thì Hoa Kỳ sẽ không can thiệp. Việt Nam không có liên minh quân sự hay hiệp ước an ninh chung với Mỹ như Phi Luật Tân hay Nhật Bản. Ðối với Phi Luật Tân thì Trung Cộng hẳn nhiên không thể gây hấn vì theo hiệp ước 1951, mọi cuộc tấn công quân sự với Phi Luật Tân đều được coi là tấn công nước Mỹ. Sự hoạt động thường xuyên của hạm đội 7 tại biển Ðông chỉ nhằm nói lên sự quan tâm của Mỹ đến khu vực trọng yếu này.

Bộ quốc phòng và nhiều tư lệnh quân sự của Hoa Kỳ nhiều lần xác định rằng Hoa Kỳ không ủng hộ một giải pháp quân sự hay hành động quân sự nào tại biển Ðông, và hải quân Hoa Kỳ hoạt động trong khu vực này chỉ với tính cách can ngăn để khuyến khích không dùng vũ lực.

Trong khi đó tại Hawaii, Hoa Kỳ và Trung Cộng mở đầu vòng tham vấn về khu vực Châu Á Thái Bình Dương hôm thứ hai với vấn đề ở biển Ðông. Phụ tá ngoại trưởng Hoa Kỳ phụ trách Ðông Á Thái Bình Dương sự vụ lá ông Kurt Campell họp báo hôm qua, xác nhận điều này. Ông nói Hoa Kỳ muốn tình hình bớt căng thẳng. Hoa Kỳ rất mong muốn duy trì hòa bình, ổn định và đang tìm cách tạo lập sự đối thoại chính thức giữa các bên liên quan với nhau. Ông Kurt Campell cho biết phái đoàn Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng sự bành trướng quân sự của Trung Cộng đã gây lo ngại. Ông nói nếu Trung Cộng minh bạch hơn và tham dự những cuộc đối thoại thì sẽ giúp giảm bớt những mối lo ngại đó. Phía Trung Cộng, Thứ trưởng ngoại giao Thôi Thiên Khải không xuất hiện trong cuộc họp báo, nhưng hồi đầu tuần ông này đã tuyên bố là Trung Cộng không hề gây nên bất cứ vụ việc nào ở Biển Nam Trung Hoa và nếu Hoa Kỳ muốn có vai trò thì phải yêu cầu các bên tranh chấp tự kiềm chế.

Rõ ràng đó là cách nói của Trung Cộng, không những phủi tay mà còn đổ trách nhiệm cho phía bên kia. Những việc như Trung Cộng hăm dọa tàu cá của Phi, cắt dây cáp tàu thăm dò Bình Minh 2 và Viking 2 của Việt Nam, và những vụ tàu cá Trung Cộng bị phi cơ, tàu chiến Phi Luật Tân đuổi khỏi hải phận quanh Trường Sa, Bắc Kinh đều cho là họ chỉ hoạt động trong hải phận hay vùng đặc quyền kinh tế của họ, không gây hấn với ai và nói chính Việt Nam với Phi Luật Tân mới là kẻ gây sự để chiếm hải phận. Như tin trên đã loan, Hoa Kỳ và Phi Luật Tân thao dượt hải quân phối hợp kể từ ngày hôm qua. Phi Luật Tân tuyên bố đó chỉ là hoạt động quân sự phối hợp thường niên giữa hai nước, không liên quan gì đến vấn đề biển Ðông. Tuy nhiên giới quan sát cho là cuộc thao dượt này mang lại cho Manila sự tự tin trong những cuộc thương thảo trên bàn cờ ngoại giao, khi Phi Luật Tân có thể tin chắc Hoa Kỳ còn đứng về phía mình.(SBTN)

{nl}{nl}{nl}