Câu thơ "Thái bình nghi nỗ lực" là của Tướng
Trần Quang Khải đời nhà Trần hồi đầu thế kỷ
13. Ông để lại 4 câu thơ nổi danh, sau khi dân
quân Việt đánh đuổi quân Tầu những trận long
trời lở đất, chiến thắng bọn Nguyên lần thứ 2.
Tòng là đi theo. Giá là thuyền vua hay xe
ngựa của vua. Hoàn Kinh là trở về kinh đô.
Có 2 bản khác nhau, gọi là "dị bản". Có lẽ
"tu trí lực" chính xác hơn "nghi nỗ lực".
Tu là "cần phải, nên". Trí lực theo chữ Hán
có nghĩa là "sức hiểu biết, trình độ trí thức"
Trí lực ---> "hết sức" (TÐ-NVKhôn).
Bản Trần Trọng Kim
Tòng Giá Hoàn Kinh
Đoạt sáo Chương Dương độ
Cầm Hồ Hàm Tử quan
Thái bình nghi nỗ lực
Vạn cổ thử giang san
- Chương Dương cướp giáo giặc,
- Hàm Tử bắt quân thù.
- Thái bình nên gắng sức,
- Non nước ấy nghìn thu.
- -- Trần Trọng Kim dịch
-
- Bản của Ngô Tất Tố
- Đoạt sáo Chương Dương độ
- Cầm Hồ Hàm Tử quan
- Thái bình tu trí lực
- Vạn cổ thử giang san
Bến Chương cướp giáo giặc, Ải Hàm bắt quân Hồ. Thời bình nên gắng sức, Non nước vẫn muôn thu -- Ngô Tất Tố dịch
Tướng Trần Quang Khải có ý dặn dò các thế hệ
người Việt hãy "cảnh giác" bọn Tầu, hãy gắng sức
dù đang là thời bình, sẵn sàng ứng chiến bảo vệ
"non nước ấy ngàn thu". Tiền nhân ta thật lý tưởng,
đầy chí khí cách mạng và lòng ái quốc cao độ.
Dân quân Việt bao thời đại đã đoàn kết chống giặc
Tầu, lao vào lửa đạn tên bay, đổ máu xương để
bảo vệ giang sơn -- nhiều phen bị giặc Tầu tràn xuống
chiếm đoạt. Ðất Nước thấm máu tiền nhân Việt Nam
dựng nước giữ nước cứu nước. Vậy mà chế độ Việt
Cộng điên khùng ký giấy dâng đất biển cho Tầu !
Nghe audio bản nhạc
Dân Việt huấn luyện nghĩa binh chống giặc Tàu